पन्ना (मध्य प्रदेश)।
‘एक दाजुले आफ्नी बहिनीका लागि के–के गर्न सक्छ?’—यो प्रश्नको उत्तर बनेका छन् साजिद मोहम्मद र सतीश खतिक। मध्य प्रदेशको पन्ना जिल्लामा बस्ने यी दुई बाल्यकालका साथीले बहिनीहरूको भविष्य सुरक्षित गर्ने सपना बोकेर खनेको जमिनबाट १५.३४ क्यारेटको बहुमूल्य हीरा फेला पारेका छन्।

डिसेम्बर ९ को चिसो बिहान पन्ना डायमण्ड कार्यालयमा उनीहरूले कागजमा बेरिएको सानो प्याकेट बुझाए। प्याकेटभित्र रहेको हीराले उनीहरूको जीवन मात्र होइन, पुरै परिवारको भविष्य बदल्ने सम्भावना बोकेको थियो।

बीबीसीसँग कुरा गर्दै साजिद मोहम्मदले भने,
“हीरा भेटिनेबित्तिकै चिनिन्छ—चम्किलो हुन्छ, शरीर नै झस्किन्छ। यही हो भन्ने अनुभूति तुरुन्तै हुन्छ।”

पन्ना डायमण्ड कार्यालयका सरकारी हीरा परीक्षक अनुपम सिंहले हीराको पुष्टि गर्दै भने,
“साजिद मोहम्मद र सतीश खतिकले १५.३४ क्यारेटको जेम–गुणस्तरको हीरा फेला पारेका छन्। खानी सतीशको नाममा थियो, तर खोजी दुवैले संयुक्त रूपमा गरेका हुन्।”

भारतको बुन्देलखण्ड क्षेत्रमा पर्ने पन्नालाई ‘डायमण्ड सिटी’ भनिन्छ। तर यो पहिचानसँगै यहाँ गरिबी, पानीको अभाव र बेरोजगारीको पीडा पनि जोडिएको छ। यहाँ जमिन खन्नु केवल पेशा होइन, आशा र अनिश्चितताबीचको संघर्ष हो।

सतीश सानो मासु पसल चलाउँछन् भने साजिदको परिवार फलफूल बेचेर गुजारा गर्छ। सीमित आम्दानीका कारण दुवै परिवारमा दिदी–बहिनीहरूको विवाह खर्च लामो समयदेखि चिन्ताको विषय थियो।

“अब बहिनीहरूको विवाह राम्ररी गर्न सक्नेछौं,” सतीशले भावुक हुँदै भने।

पन्नामा राज्य सरकारबाट वार्षिक २०० रुपैयाँ शुल्क तिरेर ८×८ मिटर क्षेत्रफलको जमिन भाडामा लिएर कानुनी रूपमा हीरा खन्न सकिन्छ। साजिद र सतीशले पनि यही प्रक्रिया अपनाएका थिए। करिब २० दिनको मिहिनेतपछि डिसेम्बर ८ मा उनीहरूले उक्त हीरा फेला पारे।

परीक्षणअनुसार हीराको मूल्य ५० देखि ६० लाख रुपैयाँसम्म हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ। लिलामीपछि प्राप्त रकमको १२ प्रतिशत सरकारलाई बुझाइनेछ भने बाँकी रकम उनीहरूलाई प्राप्त हुनेछ।

साजिदकी दिदी सबा बानोले खुसी व्यक्त गर्दै भनिन्,
“हाम्रो बुबा र हजुरबुबाले जीवनभर खने, तर कहिल्यै हीरा भेटेनन्। आज दाइहरूले हाम्रो भविष्य सुरक्षित गरिदिएका छन्।”

सतीश भन्छन्,
“त्यो रात निद्रा लागेन। सपनामा पैसाभन्दा बढी सुरक्षित भविष्य देखिएको थियो—बहिनीहरूको विवाह, घर र स्थिर जीवन।”

पन्नामा धेरैले जीवनभर जमिन खन्छन् र खाली हात फर्कन्छन्। तर जब कसैले हीरा भेटाउँछ, त्यसको चमक केवल एउटा परिवारमा सीमित हुँदैन—सम्पूर्ण क्षेत्रमा आशा फैलिन्छ।

(बीबीसी हिन्दीबाट)